Międzynarodowy Festiwal Teatralny Retroperspektywy 2012, organizowany przez Teatr CHOREA, to miejsce konfrontacji artystycznych teatru niezależnego, platforma spotkań, warsztatów i dyskusji o przemianach zachodzących w teatrze XXI wieku.
Druga edycja festiwalu nawiązywała w dużym stopniu do żydowskiej tradycji, kultury i historii, ale w odróżnieniu od innych festiwali sięgających po tę tematykę, Retroperspektywy chciały zaprezentować wydarzenia teatralne i artystyczne wywodzące się z różnorodnych doświadczeń osobistych twórców, operujących odmienną estetyką i metodami pracy. To właśnie doświadczenia osobiste i sposób formułowania pytań o nasz stosunek wobec tradycji żydowskiej i jej współczesnego funkcjonowania, a nie moda i temat były decydujące podczas układania programu.
"Żydostwo w sztuce i w życiu krąży wokół mnie od lat. Na różne sposoby próbowałem się dystansować i obronić przed tym, co sentymentalne i tragiczne, ale ten temat osaczał i angażował mnie coraz bardziej poprzez spotkania z takimi artystami jak Passini, Gamson czy Osterman. Uznałem, że nadszedł czas, aby te doświadczenia zebrać i zderzyć ze sobą. Okazuje się, że tu nie chodzi o mnie, tylko o każdego z nas. Tym, co łączyło wszystkie prezentowane podczas tego festiwalu spektakle była próba konfrontacji i zdefiniowania siebie wobec przeszłości oraz wobec własnych marzeń i lęków.
Mieliśmy możliwość wybrania się w wielopoziomową podróż – opowieść o żydowskich przodkach i niemieckich eksperymentach genetycznych - podczas polskiej premiery spektaklu „TOV”, przygotowanej przez wybitną choreografkę Rosannę Gamson z Los Angeles i zespół CHOREI. Młoda reżyserka z Tel Avivu Ruthie Osterman zrealizowała interdyscyplinarny projekt „Szpera 42”, odwołujący się do najbardziej dramatycznych wydarzeń łódzkiego getta - wielkiej wywózki do obozów zagłady 15 tysięcy dzieci i starszych ludzi we wrześniu 1942 roku. Paweł Passini w premierowej „Księdze Blasku” w przewrotny sposób sięgnął po jedną z najbardziej zagadkowych ksiąg ludzkości - Kabałę, za pomocą której próbuje prześwietlić całą swoją dotychczasową drogę w teatrze. Natomiast teatr Manisha Mitry z Indii przedstawił „Podróż do Daakghar”, szkatułkowy spektakl o Januszu Korczaku pracującym z dziećmi nad sztuką Rabindranath Tagore w przeddzień wywózki do Oświęcimia.
Premierowy spektakl pt. „Rok 2012” - efekt ponad dwumiesięcznej współpracy artystów z Białorusi z aktorami CHOREI pod kierunkiem Doroty Porowskiej i Ewgienija Korniaga - był próbą zdefiniowania miejsca młodego obywatela wschodniej Europy we współczesnym świecie. Wieloznaczną opowieść o męskich słabościach zobaczyliśmy w duńskim spektaklu „Men&Mahler” stworzonym w wyniku współpracy międzynarodowej grupy artystów należących do sieci DNA Continuum. W ramach prezentacji łódzkiej sceny zaproponowaliśmy spektakl Teatru Pinokio - „Bruno Schulz” w reżyserii Konrada Dworakowskiego oraz „Re:akcję” Pracowni Fizycznej prowadzonej przez Jacka Owczarka.
Drugim filarem festiwalu była scena muzyczna w Willi Grohmana, gdzie mieściło się nasze Centrum Festiwalowe. Zagrali dla nas między innymi: The Blue Rabbit z Łodzi, skład SzaZaZe i Chór Gre Badanie z Warszawy, międzynarodowa formacja The Turbans z Londynu, czy grający muzykę bałkańską zespół Sarakina z Białegostoku. Szczególnym wydarzeniem festiwalu był koncert „Pieśni Świata” w wykonaniu Chóru Teatru CHOREA, pod kierownictwem Tomasza Krzyżanowskiego. Była to kontynuacja pracy edukacyjnej podjętej podczas naszego największego projektu „Oratorium Dance Project”.
Festiwal dopełnił cykl różnorodnych warsztatów teatralnych i muzycznych prowadzonych przez artystów z całego świata.
Celem naszego festiwalu jest spotkanie niepokornych artystów, którzy działają w obrębie tego samego kręgu niewygodnych pytań filozoficznych, społecznych i antropologicznych. W perspektywie gwałtownego przyspieszenia cywilizacyjnego, totalnej komercjalizacji naszej wyobraźni i gubienia europejskiej tożsamości, o której alarmuje Zygmunt Bauman, chcemy gromadzić wokół naszego festiwalu twórców, których najważniejszą ideą jest pytanie o tożsamość jednostkową i społeczną, granice naszej wrażliwości i pamięci oraz wartości uzasadniające sens i cele naszego działania."
Tomasz Rodowicz
Dyrektor Artystyczny
Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Retroperspektywy
Program Międzynarodowego Festiwalu
Retroperspektywy 2012
Piątek / 17 sierpnia 2012
g. 11.00 - akcja performatywna „Podajnik, czyli tanie loty, czyli duma i uprzedzenie”, prowadzenie: Paweł Korbus (ul. Piotrkowska)
g. 19.00 - spektakl „Tov/Dobro”, reż. R. Gamson (Teatr Nowy im. K. Dejmka)
g. 20.30 - otwarcie wystawy zdjęć Kailai'a Chen'a (Willa Grohmana)
g. 21.00 - koncert zespołu „The Blue Rabbit” (Willa Grohmana)
Sobota / 18 sierpnia 2012
g. 11.00 - spektakl dla dzieci: "Pamiętnik Blumki", opowiada: Beata Frankowska (Willa Grohmana)
g. 12.00 - warsztaty dla dzieci i ich opiekunów: ”Od pamięci do pamiętnika”, prowadzenie: Beata Frankowska (Willa Grohmana)
g. 17.30 - spektakl ”Córka swojej matki”, reż. I. Załęczna (AOIA)
g. 19.00 - spektakl „Tov/Dobro”, reż. R. Gamson (Teatr Nowy im. K. Dejmka)
g. 21.00 - koncert The Turbans (Willa Grohmana)
g. 22.30 - kino nocne (Willa Grohmana)
Niedziela / 19 sierpnia 2012
g. 11.00 - warsztaty ”Sięgnąć głębiej”, prowadzenie: R. Gamson, A. Valj (Willa Grohmana)
g.11.00 - spektakl dla dzieci ”Podróżnik Zuzanny”, opowiada: Jarek Kaczmarek (Willa Grohmana)
g.12.00 - warsztaty dla dzieci i ich opiekunów ”Podróże z opowieścią”, prowadzenie: Jarek Kaczmarek (Willa Grohmana)
g.17.00 - spektakl ”Men&Mahler”, reż. P. Granhoy (Teatr Szwalnia)
g.19.00 - spektakl ”Men&Mahler”, reż. P. Granhoy (Teatr Szwalnia)
g. 21.00 - muzyka/video “Gra wideo”, Porzyc/Klim (Willa Grohmana)
g. 23.00 - spektakl “Bruno Schulz - historia występnej wyobraźni”, reż. K. Dworakowski (Willa Grohmana)
Poniedziałek / 20 sierpnia 2012
g. 11.00 - warsztaty “Warsztaty perkusyjne”, prowadzenie: Hubert Zemler (Willa Grohmana)
g. 18.00 - spektakl ”Upadek”, reż. M. Paszkiewicz (Teatr Szwalnia)
g. 19.30 - spektakl ”napewnomoże”, reż. T. Rodowicz, M. Lipczyńska (AOIA)
g. 21.00 - koncert “Sza/Za/Ze plays Themerson” (Willa Grohmana)
g. 22.30 - kino nocne (Willa Grohmana)
Wtorek / 21 sierpnia 2012
g. 10.00 - warsztaty ”Way to create”, prowadzenie: R. Niżnik (AOIA)
g. 11.00 - warsztaty “Pieśni bułgarskie”, prowadzenie: E. Toneva (Willa Grohmana)
g. 17.00 - spektakl ”MT 9'7”, reż. R. Urbacki (Teatr Szwalnia)
g. 17.00 - spektakl ”Isla Cisneros”, reż. I. Załeczna, A. Ochman (Teatr Nowy im. K. Dejmka)
g. 19.00 - spektakl ”MT 9'7”, reż. R. Urbacki (Teatr Szwalnia)
g. 20.00 - spektakl ”Isla Cisneros”, reż. I. Załeczna, A. Ochman (Teatr Nowy im. K. Dejmka)
g. 21.00 - koncert “Łukasz z Bałut/Łukasz Loba” (Willa Grohmana)
g. 22.30 - kino nocne (Willa Grohmana)
Środa / 22 sierpnia 2012
g. 10.00 - warsztaty ”Way to create”, prowadzenie: R. Niżnik (AOIA)
g. 11.00 - warsztaty ”Alternatywna motoryka”, prowadzenie: Rafał Urbacki (Willa Grohmana)
g. 18.00 - szkic teatralny: “Rok 2012”, finał projektu polsko-białoruskiego CHOREA/Teatr Korniag (Willa Grohmana)
g. 19.30 - performance “Angakok”, wykonanie: Mariusz Koluch (AOIA)
g. 21.00 - koncert ”Pieśni Świata” Wielkiego Chóru Młodej CHOREI (Klub Wytwórnia)
g. 22.30 - kino nocne
Czwartek / 23 sierpnia 2012
g. 11.00 - warsztaty ”Techniki medytacyjne jako element treningu aktorskiego”, prowadzenie: R. Osterman (Willa Grohmana)
g. 17.00 - pokaz powarsztatowy ”Way to create”, reż. R. Niżnik (Fabryka Sztuki)
g. 18.30 - spektakl “Re:akcja”, reż. J. Owczarek (Willa Grohmana)
g. 20.00 - spektakl ”Bachantki”, reż. T. Rodowicz (Teatr Szwalnia)
g. 21.00 - koncert Jessie Evans w ramach LDZ Alternatywa (Willa Grohmana)
Piątek / 24 sierpnia 2012
g. 11.00 - warsztaty “Tradycyjny taniec indyjski”, prowadzenie: M. Mitra (Willa Grohmana)
g.18.00 - spektakl ”Szpera '42”, reż. R. Osterman (Teatr Szwalnia)
g. 21.00 - koncert “Bajka o uchu polany” Chóru Eksperymentalnego GreBadanie (Willa Grohmana)
g. 22.00 - performance ”Sens-akcja”, wykonanie: T. Ciesielski / K. Pałys (Willa Grohmana)
Sobota / 25 sierpnia 2012
g. 11.00 - warsztaty ”Ruch i taniec”, prowadzenie: E. Korniag (Willa Grohmana)
g. 16.00 - spektakl “Journey to Dakhar”, reż. M. Mitra (Klub Wytwórnia)
g. 19.00 - spektakl ”Księga Blasku”, reż. P. Passini (AOIA)
g. 21.00 - koncert “Sarakina” (Willa Grohmana)
g. 22.00 - potańcówka z udziałem kapeli Gęsty Kożuch Kurzu (Willa Grohmana)
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Dofinansowano ze środków Urzędu Miasta Łodzi.
Projekt realizowany przy wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.
